Greet Mertens

Hoe de vrouw de eerste woorden schrijft in haar nieuwe huis.

Hoe de vrouw reigers telt.

Hoe de vrouw een duidelijke vraag stelt. Die niet gehoord wordt.

Hoe de vrouw een bloemkoolcurry kookt.

Hoe de vrouw seks heeft onder de douche.

Hoe de vrouw de auto aan de kant zet om te huilen.

Hoe de vrouw haar capuchon op zet en over het bospad stampt.

Hoe de vrouw twee glazen Tripel inschenkt.

Hoe de vrouw wint met Carcassonne.

Hoe de vrouw besluit kaneelbroodjes te bakken.

Hoe de vrouw een dode vogel op het pad uitspreidt.

Hoe de vrouw een vogelhuisje bouwt.

Hoe de vrouw hout hakt.

Hoe de vrouw haar intrek neemt in het huisje in het bos en daarmee een plek voor zichzelf verovert. En hoe een groot, bijna vergeten gemis haar overvalt.

Alsof het allemaal normaal is, alsof alleen zijn een soort default-optie is.

Deze week ben ik begonnen met het lezen van de liefdesbrieven die onze ouders naar elkaar schreven vóór hun huwelijk. Dit in het kader van mijn zoektocht naar wie ik ben en waar ik vandaan kom. Ik wil de context in kaart brengen waarin ik geboren ben. Ik wil begrijpen waarom de opofferingsbereidheid zo diep in mijzelf verankerd zit. Ik moet het bij mijn geboorte hebben meegekregen lijkt het.

Ik kom steeds meer op het punt dat ik nieuwe verhalen wil schrijven op de puinhopen van de oude. Afdalen in de pijn, maar er ook uit herboren worden. Ik moet denken aan het beeld van de feniks, maar ook aan de composthoop.

Toen ik geboren werd, was mijn moeder op een haar na dood. Ze had zich helemaal gegeven. Daarmee was de toon gezet. Het werd mijn levensdoel om haar voor verder onheil te sparen.

Ton: Ik heb geprobeerd met je mee te gaan in de zoektocht naar de onderzoeksvraag. Klopt het als ik denk dat ook aan het eind van de brief nog steeds de onderzoeksvraag is: “Bestaat de helende werking van kunst?”

Greet: Ik wil een personage worden. In een nieuw verhaal. Ik denk, het is een hypothese, dat in dit moment de condities voor heling van mijn pijn worden geschapen.

Ton: Niet gelijk al willen weten wat ik wil gaan aanpakken, welk verhaal ik wil vertellen maar vaste patronen doorbreken om ruimte te kunnen vinden voor een zee aan mogelijkheden en mijn aandacht niet steeds weer laten ontvoeren door alles wat op me afkomt.

Jan: Om maar te zeggen: ik kijk uit naar de opstand.

Greet: Over angst en verdriet wordt gezwegen. Wat is het toch dat we vinden dat het er niet bij hoort. Wie heeft ons geleerd om ons te moeten schamen voor onze kwetsbaarheid.

De woorden overgave en onderwerping. In mijn lichaam voel ik dat ik wil dat er een scherpe grens is tussen die twee woorden.

Greet: Verlichten van lijden heeft voor mij veel te maken met het begrijpen ervan, het zien ervan. En het theater helpt me om dat wat ik begrijp ook te communiceren, wat ik ook als verlichting ervaar. Doorgronden en erover vertellen.

Greet: Nu ik het theater maken meer vanuit mijn eigen leven en mijn eigen thema’s benader merk ik dat het proces is veranderd. Ik duik nog dieper in de materie dan ik voorheen deed. Ik sla zijpaden in en laat mezelf verdwalen. Ik ga op zoek zonder het einddoel te weten. Ik zoek connecties tussen mezelf en de wereld in plaats van tussen de wereld en mijzelf.

Greet: Ik kan me niet herinneren dat ik ooit de behoefte gevoeld heb om beschermd te worden. Ik denk dat ik de dreiging zelden van buitenaf zag komen.

Ton: Het lijden als voortdurende beweging de diepte in trekt mij niet aan. Dat is een te eenduidige lijn. Ik zou het lijden als gegeven het liefst willen koppelen aan de bewegingen die er aan vooraf gingen, er voor gezorgd hebben dat je er in terecht komt of aan de bewegingen die er voor zouden kunnen zorgen dat je van het lijden vandaan kunt, er uit komt.

Ton: In het Forumtheater voelde ik steeds die dynamiek tussen een politieke of sociaal-maatschappelijke handeling of gedraging en mijn persoonlijke gedragingen en reacties op waar ik mee geconfronteerd word. De situatie en de resonantie daarvan in mij.

Ton: In het werk van Kast waren wij bezig met het gooien van een theatrale steen naar de kijker die als het ware als een platte steen zou ‘ketsen’ op de eerste plek en opnieuw een beweging zou realiseren en nog een en nog een. De wet op behoud van energie.

Ton: Ik was apostel maar de rol van Jezus had ik liever gewild.

Greet: Mijn grootvader en vader waren beiden houtbewerkers. Ik heb als kind veel tijd doorgebracht in hun werkplaatsen. Ik vond het fascinerend.

Jan: Verzet. Ik wens het je toe, heel erg. De giftige slang. Ik denk dat je die nog wel zult verslaan.

Greet: Afgelopen week heb ik het verhaal van Ifigeneia opnieuw gelezen. Het jonge meisje dat door haar vader geofferd wordt omdat hij wil uitvaren naar de oorlog.

Jan: Dankjewel voor je brief en voor de vraag om verder te schrijven. Het doet me goed zo ook een beetje dicht bij jou te zijn.

Greet: Onze briefwisseling is een paar maanden geleden stil komen te liggen nog voordat ze eigenlijk begonnen was. Er gebeurde iets in ons leven wat alle aandacht opeiste.

Als ouders gebukt gaan onder het harde werken, is er dan nog ruimte voor het kind?

Als ik elke dag ga logeren, waar woon ik dan?

Het witte TL licht heeft het van de zon overgenomen.Er rest mij niets anders dan kijken en wachten tot het in me doordringt. Tot er iets voelbaar wordt van wat hier gebeurt. Tot ik misschien iets begrijp van dood zijn en niet dood zijn.

En nu ben ik op weg naar de stad. Om mezelf nieuwe kleding te kopen. Na een dag en nacht voel ik me niet meer zacht, wollig en comfortabel. Iets in mij zegt me dat het me gaat helpen bij het moment dat komen gaat.

Ik zit in de buik van de walvis. Ik ben opgegeten door het monster. Het is hier donker. Maar niet stil.

Pijn is iets wat je alleen draagt. En je draagt het voor de ander, zodat die kan gaan spelen,kan gaan slapen, verder kan met haar leven.

Zorgen voor iemand die zo graag niet verzorgd wilde worden. Maar nu met mij in een ziekenkamer is beland. Wij twee die het woord afhankelijkheid al die tijd voor elkaar hebben verzwegen.

Greet: Er is in mij een proces op gang gekomen, een zoektocht naar de verhalen die ik aan de wereld wil prijs geven. Over geraakt worden en in actie komen. En over het vinden van de juiste woorden daarvoor. Ik wil dit proces graag met jou delen.

Jan: Het is goed dat we ruimte maken voor het verdriet dat we voelen door de klimaatverandering. Het kan ons dichter bij elkaar brengen. Het kan ons energie geven. Het kan onze kinderen dichter bij het kind brengen dat in ons huist.